DISCLAIMER

 1.⁠ ⁠Mizo ten dan leh hrai chungchanga  an lo bengvar nan leh thudik rintlak an hriat theih nan he website hi siam a ni a. 

2.⁠ ⁠Mizo ten Court rorelna kan hriat fiah leh hriat chian tawk loh avangin harsatna kan tawk thin a. Court rorelna leh dan te hi English a ziak a nih avangin mi nawlpui te tan hriat thiam a har thin a. English a in ziak te chhiar tur tam tak national news a a awm laiin mahni tawng ngeia kan lo hriat ve nan thuthar ber berte tarlan a ni ang. 

3.⁠ ⁠Mizo mipui ten kan hriatthiam tlan theih dan tur berin Supreme Court, High Court leh District Court te mipuite hriat tura pawimawhte a  rang thei a i chhiar theih tura lo chhawp chhuah  hi kan tum a ni. 

(The Bar Council of India does not permit advertisement or solicitation by advocates in any form or manner. By accessing this website, www.jclalnunsanga.in, you acknowledge and confirm that you are seeking information relating to JC Lalnunsanga, Advocate & Legal Consultant  of your own accord) 

Exit

Legal Awareness

“Keini South Indian-ho Hian Hindi Kan Thiam Loh Avanga Thliar Hran Nih Kan Duh Lo” - Justice B.V Nagarathna

“Keini South Indian-ho Hian Hindi Kan Thiam Loh Avanga Thliar Hran Nih Kan Duh Lo” - Justice B.V Nagarathna

  • 05/12/2025
  • JC

December ni 3, 2025 khan Supreme Court Bar Association buatsaih, “We: Women Empowerment in Law -Strength, Struggle and Success,” chungchanga sawihona an neihah chuan, Supreme Court Judge, Justice B.V Nagarathna chuan India ram dan kalphung chhunga ṭawng zirnaah inpumkhatna a ngaih thu a sawi. Justice Nagarathna chuan hmeichhe ukil pakhat zawhna chhangin, India chhim lam aṭanga lo kal ukil-te chu Hindi an thiam loh avangin thliar hran an nih loh tur thu a sawi.India chu ṭawng tam tak hmanna a ni tih hriain, ṭawng pakhat chiah hmanna anga thil thlir theih a nih loh thu a sawi a. State hrang hrang tan Sap ṭawng (English) chu inbiakpawhna hmanraw pawimawh tak a ni zel a. Trial court-a mahni ram bial chhunga ṭawng an hman theihna leh Constitutional Court-a intluk tlanna atan leh judge-te state hrang hranga sawn kual an nih theihna atana Sap ṭawng an hmannate chu a khaikhinin, Sap ṭawng hman ngaihna te chu a sawi a. High Court leh Supreme Court-ah te chuan, India Danpuiin a sawi angin, official language chu English a ni, a ti. Justice Nagarathna chuan he inhnialna hi politics-a inhnialna atan hman ni lo se a duh thu a sawi a. Intluk tlanna leh mi zawng zawng lenna chu a duh thu sawiin, "Keini South Indian-ho hian Hindi kan thiam loh avanga thliar hran nih kan duh lo a ni," tiin a sawi.Chief Justice of India, Surya Kant pawhin thu awiin, mipuite hriatthiam theih ang bera inbiak a ngai tih a pawm a. Ṭawng zawng zawng pawimawhna a sawi uar laiin, Hindi hi mi tam tak thinlungah leh hnam ziaah a pawimawh hle a ti bawk. (www.jclalnunsanga.in).

ADC Huam Chhunga Anti Defection Leh High Court Rorel Tawhnate.

ADC Huam Chhunga Anti Defection Leh High Court Rorel Tawhnate.

  • 03/12/2025
  • Admin

Anti Defection chu  Sixth Schedule hnuaia awm Autonomous District Council ti a kan sawi Lai, Mara leh Chakma Autonomous District Council-a MDC thlan tlinten an awmna party kal sana party dang an zawma ban/hrem theihna hi a ni. Tun hnaiah LADC chu sawrkarna siam mumal thei lovin 11th LADC ah tum 5 lai sawrkarna an inthlakna.  Governor in Governor Rule hemi avang hian Chakma Autonomous District Council chhungah ni 7.7.2025 khan a puang hial a ni. Mipuiin hemi hi kan duh lo hle laiin Anti Defection a hrem ten High Court-ah kalin thiam an chang leh thin si a. Tun hnaiah Aizawl Bench, High Court in hetia mahni thlang tlingtute chhuahsan hrem theihna CADC inkaihruaina (2002) Rule 12 ami leh LADC inkaihruaina (2010)  Rule 11 ami chungchangah te hian thutlukna mumal tak a lo siam tawh a ni.Party Hruaituten Eng Nge An Sawi :MNF PR No 495 of 2025 ni 27.11.2025  a chhuakah  Pu  Lalchhandama Ralte, Leader of Opposition  chuan, “LADC-ah MNF-in sorkarna kan chan chuan, mipui than tlin te'n an duh duha anmahni party leh anmahni thlang tlingtute an insawn san theih thinna chu tihtâwp kan tum dawn a. Hnam zahawmnate vawng tûrin Anti-Defection Law hman a nih theih nan hma kan la dawn a ni” tiin a sawi a.Ni 30.11.2025 a LADC inthlanpui lo awm tura atana Lawngtlaia vantlang inkhawmah Adviser to CM Pu TBC Lalvenchhunga chuan Pu Lalchhandama Ralte, Leader of Opposition in District Council rorelna nghet a awm theih nana 'Anti-Defection Law' an hman tur thu a sawi chu, District Council subject a ni lo a, state sorkar kut pawh a ni lo a, Parliament a India danpui khawih danglam ngai a ni a tiin a sawi ve thung.Ni 30.11.2025 khan Parliament thlasik thutkhawm neih meka inbuatsaihna New Delhi-a Parliament Annex Committee Room-ah All Parliamentary Floor Leaders meeting-ah   Lok Sabha MP, Pu Richard Vanlalhmangaiha'n Autonomous District Council-ah Sorkar ngelnghet a awm theih nan MDC te khuahkhirhna dan, Anti Defection Law siam tul a tih thu a sawi bawk. Sixth Schedule hnuaia awm Autonomous District Council-a MDC thlan tlinten an awmna party kal sana party dang an zawm thin avangin Autonomous District Council-ah Sorkar a ding nghet thei thin lo chu tha lo a tih thu a sawi a, hmar chhak State-a ADC hrang hrangah Sorkar nghelnghet a awm theih nan MDC te khuahkhirhna dan, Anti Defection Law siam tul a tih thu a sawi.T Zakunga & Ors  Vs LADC,  WPC No. 88 of 2019 :Congress MDC thenkhat ten an thlawptu an party pui MDC panga ten  Congress Legislature Party an support-na an in hnukdawk avangin Anti Defection hmanga heng MDC panga te hi ban turin high court ah an kal a. LADC inkaihruaina (2010) Rule 11 (6) (7) in a sawi angin mahni party tlinna chhuah san chu MDC atanga ban theih a ni tiin an tang a. High Court chuan ni 9.8.2019 a thutlukna (Judgment) siamin mahni party tlinna chhuahsan a party dang siam chu dan kalh a ni a, Governor chu LADC inkaihruaina (2010)  Rule 12 a tul dan anga ban tura hma la turin a ti. Onish Moy Chakma & Ors Vs State of Mizoram, WPC 65/2020 :Hemi case hi Anti Defection chungchanga innghahna bul ber (landmark case) a ni. Ni 20.4.2018 a CADC inthlanah Congress in seat 7, BJP in seat 5 leh MNF in seat 8 an la a. Congress leh BJP tangrual in sawrkarna an siam a. Ni 29.10.2018 ah Congress hian BJP an support na an withdraw a. Congress MDC pali leh member 8 nei MNF te nen tangrualin Mizoram Chakma National Front dinin sawrkarna an siam a. Congress MDC la bang pathum ten Congress a banna thehlut in BJP te nen an in zawm a. Chairman, CADC chuan heng mi  pathum Omnish Moy Chakma, Buddha Lila Chakma leh Ajay Kumar Chakma te hi  CADC inkaihruaina (2002)  Rule 12 (5) & (6)  angin anmahni thlang tlingtu te  an chhuah avangin hrem/ban turin hma a la. Chairman in ban a tumna Show Cause Notice leh  CADC inkaihruaina (2002) Rule 12-a party chhuahsan avanga in hrem theihna (Anti Defection) chu thiat turin High Court ah an kal.High Court chuan ni 26.3.2021 khan Judgment ti chhuakin Meghalaya High Court in Hispreachersing Shylla Vs KHADC case  a lo rorel tawhna angin CADC inkaihruaina (2002)  ami Rule 12, party chhuahsante hremna leh Chairman in Congress chhuahsan a BJP an zawm te hrem a tumna Show Cause Notice dt 22.10.2019 te chu a thiah sak a ni.  High Court in party chhuahsan hrem theihna dan CADC inkaihruaina (2002)  ami Rule 12 (5) & (6) a thiah chhan ber chu CADC ten Sixth Schedule, para 2 (6), 2 (7) leh 3 ah te  hetiang dan siam theihna thuneihna a pek loh vang a ni. Sixth Schedule ah an term kum 5 chhung a ni a, District Council thiah a nih hma an chelh theih a ti.K. Hre Kung Vs State of Mizoram, WPC 150/2023 :Pu K Hrekunga chu MNF Party atanga Sangau W Constituency  MDC a thlantlin a nih hnua ZPM a zawm avangin Secretary, LADC in ni 10.11.2023 ah Anti Defection hmanga  hrem tumin Show Cause Notice a pe a. Mahni tlangtlingtute chhuhsan avanga hrem theihna LADC inkaihruaina (2010) Rule 11 (6) (a) hmanga hrem tura hmalak a ni. Amah hremtumna a lungawi lovin Aizawl Bench-ah a zual ko a. Aizawl Bench chuan Judgment ni 12.06.2024 ah siamin Omnish Moy Chakma Case a rorelna a lo nih tawh angin amah hremtumna a insawifiahna tur Show Cause Notice chu thiah niin party chhuahsan avanga hremna dan  LADC inkaihruaina (2010) Rule 11 (6) (a) pawh chu Omnish Moy Chakma Case in a sawi angin ADC in hetiang dan an siam theih loh avangin a thiat ve leh ta a ni. LR Dingliana & N Zangura Vs Mizoram WPC No. 74/2024 :Independent a tling pahnih Pu LR Dingliana leh Pu N Zangura MDC ten ZPM ni 24.6.2024 a an zawm avangin ban tum an ni a.  LADC inkaihruaina (2010) Rule 11 (6) (b) (c), in a sawi independent a tling ten party dang an zawm a hrem theihna hmangin ban tumna Show Cause Notice pek an ni. Aizawl Bench in Omnish Moy Chakma Case leh K Hre Kung Case ten thutlukna angin LADC inkaihruaina (2010) Rule 11 (6) (b) (c), in a sawi independent a tling ten party dan an zawm a hrem theihna dan chu ADC te siam theih a ni lo tiin Show Cause Notice leh hremtumna dan LADC inkaihruaina (2010) Rule 11 (6) (b) (c) chu a thiat ve leh ta a ni.Heng High Court te thutlukna te atanga a lan dan chuan Pu Lalchhandama Ralte in Anti Defection dan ADC huam chhunga a tumna hi chu thil harsa deuh chu a ni thei ang. He dan chungchanga thutlukna ziding (landmark) Omnish Moy Chakma Case  High Court a Judge pahnih awmna in  Judgment ni a 26.3.2021a siam hi SLP hmanga Supreme Court a an appeal loh chuan kan zawm tur a ni hrih a. Omnish Moy Chakma Case hunah hian Court hian he dan thiah avanga harsatna awm thei hi a la tawn loh avanga hetianga siam pawh a ni thei a, kan tun dinhmun thlir chuan he judgment hi siam dang lam theih tur tho chu a ni. Kan MP Pu Richard Vanlalhmangaiha'n ni 30.11.2025 a Parliament thlasik thutkhawm neih meka inbuatsaihna New Delhi-a Parliament Annex Committee Room-a All Parliamentary Floor Leaders meeting-a he dan siam tha tura a sawi chhuah hi  Supreme Court in Omnish Moy Case a ti danglam a nih loh chuan a kal kawng awm chhu chu a ni a, a kawng erawh a thui hrih viau ang. ZPM pawh hian an MP sawi anga ADC huam chhunga Anti defection hman an duh chuan High Court Judgment hi Supreme Court-ah sawrkar chak lohna a nih avangin an zualko thei reng a, parliament kal tlanga hmalak ai chuan a kawng pawh a awlsam zawk a ni. source www.jclalnunsanga.in. 

Constitution Day Vawi 76-na Pual

Constitution Day Vawi 76-na Pual

  • 26/11/2025
  • Admin

Vawiin ni 26(Nilaini), November 2025 hi India-in Constitution kan neih champha, Constitution Day vawi 76-na a ni a. India ramin ama puala Danpui duan hman theih tura a pawmna ni pawimawh tak Constitution Day - 'Samvidhan Diwas' chu India ram hmun dangte rualin vawiin  chhun khan Gauhati High Court, Aizawl Bench-hman a ni a, Larsap General Vijay Kumar Singh chu khuallian niin, Justice Marli Vankung leh Justice Kaushik Goswami te'n an hmanpui. Supreme Court ah he Constitution Day  hi Dar 4:30 PM ah hman tan niin, India ram President Smt. Droupadi Murmu chu khuallian niin , Annual Report of the Indian Judiciary (2024-2025) on Wednesday, November 26, 2025 chu a tlang zarh a. He hunah hian Kenya, Mauritius, Sri Lanka leh ram hrang hranga Chief Justice leh Judge-te'n an hmanpui bawk a ni.Constitution Day hman tan dan :Constitution Day hi a hma chuan National Law Day tih a nih thin a, ni 26, November 2015 khan Constitution Day (Samvidhan Divas) ti a thlak a ni. Father of the Indian Constitution hi Dr. BR Ambedkar niin, Constitution Drafting Committee-a Chairman a ni. Tin, kumin hi Dr. BR Ambedkar pianchampha vawi 125-na a ni.India Danpui chu :India Constitution hi November ni 26, 1949-ah pawm a ni a. Ni 26, January 1950-ah hman tan niin, he ni hi Republic Day atan hman a ni. Constitution hi siam chhung hi kum hnih,thla sawm pakhat leh ni sawm pariat a ni a; ni 9, December1946-ah siam tan niin, ni 26, November 1949-ah siam zawh a ni. Tunah dinhmunah hian Constitution hian 448 Articles, 25 Parts leh 12 Schedule a nei mek a. Constitution siam tirh a nih hian 395 Articles, 22 Parts leh 8 Schedules a ni.India Danpui Amendment Pawimawh Zualte:·       42nd Amendment 1976: Hetah hian Socialist, Secular, Integrity te chu Preamble ah dah thar a ni a. Fundamental Duties pawh dah belh a ni.·       44th Amendment 1978: Right to Property chu Fundamental Rights atanga paih a ni.·       61st Amendment 1989: Vote neih theihna  kum 21 atang kum18-ah a tih hniam a ni.·       86th Amendment 2002: Fundamental Right hnuaiah Article 21A belh a ni.·       101st Amendment 2016: Goods and Services Tax (GST) chu belh a ni.Amendment hi vawi 106 neih a ni tawh a. Amendment neih hnuhnung ber hi 28th September 2023-ah a ni.Constitution Kaihhnawih Landmark Judgment Pawimawh Zualte:·       Golaknath v. State of Punjab(1967)He thutluknaah hian a vawikhatna atan Parliament-in Constitution a tih danglam theih chin siamthat a ni.·       Kesavananda Bharati v. State of Kerala(1973)He thutluknaah hian Constitution innghahna bulthut (Basic structure) chu siam danglam theih loh thu sawi a ni a. Parliament chuan constitution innghahna buthut chu a amend thei lo a ni, an ti.·       Indira Nehru Gandhi v. Raj Narain(1975)He thutluknaah hian basic structure doctrine chu pawm leh a ni a. 39th Constututional Amendment in Article 329A an belh chu Constitution kalh a ni, tiin an paih thla a ni.Parliament chuan Constitution chu Prime Minister in Judicial Review a hmachhawn theih loh khawpin an amend thei lo tiin thutlukna an siam.·       Maneka Gandhi v. Union of IndiaManeka Gandhi passport laksak a nih chungchang thubuai ni a. He thutluknaah hian Article 21, 19 leh 14 te inkungkaih dan sawi a ni.·       Minerva Mills v. Union of India(1980)He thutluknaah hian 42nd Amendment a thil thenkhat chu paihthlak a ni. He thutlukna hian constitution-a basic structure chu siamthat theih a ni lo, a ti a. Parliament-in an duh dan dan a Constitution an siamthat theihna lakah a veng a ni.·       Olga Tellis v. Bombay Municipal Corporation (1985)Supreme Court chuan right to livelihood hi right to life and personal liberty-ah a tel a ti.SR Bommai v. Union of IndiaArticle 356 chungchang ngaihtuah a ni a,President-in President Rule a puan theih danah tih theih chin a siam a ni.  KS Puttaswamy v. Union of India (2017)Right to Privacy hi Article 21, Right to life an personal liberty hnuaia awm a nih thu Supreme Court chuan a sawi a. Mimal right to privacy kalh zawnga chet phal a ni lo tiin a sawi.Associated for Democratic Reforms v. Union of India(2024)Supreme Court, Judge 5 thutna Bench chuan he thutluknaah hian Electoral Bonds Scheme, 2018 chu constitution kalh a ni tiin a paih..India ram chhunga dan siamte reng reng hi Constitution kalh zawnga siam theih a ni lova,  a kalh a nih chuan dan siam tawhte chu hman theih a ni lo. India Constitution hi khawvela Constitution sei ber a ni bawk(www.jclalnunsanga.in).

Mimal (Civil) Case Kalpui Dan Tlangpui

Mimal (Civil) Case Kalpui Dan Tlangpui

  • 24/11/2025
  • JC

MIMAL (CIVIL CASE) KALPUI DANCivil case kan tih hian mimal tana buaina bik thubuai hrang hrang,pawisa ba inthinna te, ram leh ro thil inchuh buaina, fa inchuhna te, ram leh motor accident-a zangnadawmna te a ni ber a. Thubuai hlutna a zir zelin an khawih theih chin a in anglo  a ni.Civil Court Pathumte:Mizoramah hian Civil Court Pathum a awm a, chungte chu:1.     Thubuai hlutna Rs,5,00,000/- hnuai lam chin khawihtu Civil Judge(Junior Division).2.     Rs.5,00,000/- chung lam buaina khawihtu Civil Judge(Senior Division) leh3.     A chunga court pahnihten thubuai hlutna Rs.10,00,000/- hnuai lama an rorelna an lungawu lo te khawihtu District/Addl District Judge te an ni.Civil court-a thubuai thehluh dawn hian tihdan tur leh a kal hmang hrang hrang a awm ve a, civil case kalpui dan chu a tawi thei ang berin han sawi dawn ila.1.     Case Put Luh Dan(Filing): Inkhinna in tanna chu a tuartu in court-a inkhinna a thehluh atangin a ni a. A khinna a thehluh chu Court-in lo chhinchhiahin case number a lo pet hi  a ni. Thubuai thehluh dawna hriat ngai awmte chu hengte hi a ni.a.     Thubuai thehluhna Court hming leh a awmzia ziah lan tur.b.     Thubuai thehluh chhan leh a tuartu/thubuai thehluttu leh a khin mekte chenna ziahlan tur.c.     Thubuai thehluttu emaw a khin mekte chu kumtlinglo leh chhia leh tha hriatna hmang theilo an nih chuan sawi lan bawk tur.d.     An buaina kha engtik hun atanga intan nge tih leh khawi hmunah nge thubuai a rawn chhuah tih ziah lan tur.e.     Thubuai theh luhna court chuan thubuai khawih theihna hmun awm court(Territorial Jurisdiction) leh thubuai a zira a hlutna (Pecuniary Jurisdiction) leh thubuai thehluha pawisa chawi ngai zat(Court fee) tarlan tur.f.      Thubuai pu luttu in court-a dil (relief claim) tarlan tur.2.     Thubuai Thehluh Ennaw(Amend) leh a Tira Hnawl Theihna (Reject): Court-a lehkha thehluh chu siamthat leh theih a nih bakah thubuai thehluh chu a tirah hnawl theih a ni a.Thubuai thehluh hnawl theihna hrang hrangte chu:a.     Thubuai intanna hun leh a hmun tarlan loh vanginb.     Thubuai thehluttuin a thil dil diklo lai court-in siamtha tura tih hnu pawha siamthat a nihloh vanginc.     Thubuai thehluttuin a thil dil chu dik mahse pawisa chawi ngai a pek loh avanga court-in siamtha tura a tih hnu pawha siamthat a nihloh vangind.     Thubuai thehluh dan chu danin a phal lohin3.     Inkhinna Thu Hriattirna(Notice/Summons): Court chuan a lehlam (opposite party) hnenah khin a nih thu hriattirna a pe ang. Court-a inlan tur emaw chhanletna thehlut turin a ti bawk ang. Court-in vawi tamtak hriattirna  a pek hnu pawha an kal duhloh chuan an telloin thutlukna a siam thei bawk a ni. Hemi hnuah hian mahni a court a kan thubuai beih let dank an hriat loh chuan ukil kan ruai tlangpui thin.4.     Channa Thehluh (Filing of Written Statement): A lehlamte chuan ziakin Court-ah thu an thehlut ve anga, tul an tih chuan thubuai thehluttu lak atang pawhin thil phut let (Counter Claim) an siam ve thei bawk. Civil case bikah chuan a lehlam te khan an aiawh ukil ruaiin court kal kherlo pawhin an ukil ten chhanna an thehluh sak thei bawk a ni.5.     Finfiahna Hmanga Inbeihna (Trial/Evidence Stage): Lehlam ten chhan letna an thehluh hnuah court chuan thubuai inchuhna tur lai mu ber (Framing of issues) a siam anga chumi hmang chuan thubuai thehluttu leh lehlam te khan finfiahna hmangin an in khing dawn a ni. Finfiahna hmanga inkhinna ah hian thubuai thehluttu khan a thuhretu (witness) te chu court-ah hruaiin lehlam ukil-in thu a zawtfiah anga chutiang bawkin lehlam khan a thuhretu (witness) te chu court-ah hruai vein thubuai pu luttu ukil-in thu a zawt fiah leh thin bawk.6.     Ziaka Thu Thehluh(Final/Written Argument): Thubuai thehluttu leh lehlam te thuhretu (witness) court-a an inlan zawh hnuah finfiahna hmanga court-a inkhinna kha an tana tha thei tur ang ve ve in ziakin court-ah an thehlut leh thin a ni. Court-in tul a tih chuan ziaka thu thehluh hnu hian tawngka a thubuai in chhan letna (Final Hearing) neih leh thin a ni bawk.7.     Thuremna/Thutlukna(Judgment & Decree): Finfiahna leh thuhretu te thusawi atang leh thubuai thehluttu leh lehlam ukil ten ziaka an tanchhan court-a thehluh te hmangin thubuai remtu (Judge) chuan uluk takin a ngaihtuah a, finfiahna hrang hrang atangin thuremna leh thutlukna a siam thin a ni.8.     Thuremna/ Thutlukna a lungawilo tan ennawn emaw court sang zawka zualko theihna (Review or Appeal): Judge thutluknaa lungawilo tan a thutlukna kha ennawn (Review) a dil theih a, chumi lo pawh court sang zawkah judge thutlukna a lungawiloh thu a thlen leh thei bawk a ni. Mizoramah chuan High Court-ah ni 90 chhungin an zualko tlangpui thin (www.jclalnunsanga.in). 

Dan Zirna : Mizo Hnam Dan 2014 The Mizo Marriage, Divorce and Inheritance of Property Act, 2014 Thurochhiah

Dan Zirna : Mizo Hnam Dan 2014 The Mizo Marriage, Divorce and Inheritance of Property Act, 2014 Thurochhiah

  • 21/11/2025
  • Admin

DAN ZIRNA : MIZO HNAM DAN 2014 (The Mizo Marriage, Divorce and Inheritance of Property Act, 2014)                                                             THUROCHHIAH (WILL)Section 29.Thurochhiah :(1) Tu pawh, rilru buaina nei lo a, dana kum tling ni a, a thil tih chiang taka hria chuan thuhretu pahnih tal hriatpuiin a thil neih zawng zawng emaw a thil neih thenkhat emaw chu a thih hnua sem a nih dan tur, a dam chhung ngeiin, thurochhiah a siamthei a ni.(2) Thil/bungraw thuhmuna thurochhiah pakhat aia tam thurochhiah siamtuin a siam chuan a hnuhnung zawk emaw a hnuhnung ber emaw chauh kha, a dang zawng thi-a ngaih niin, a nung ang.(3) Tihluihna hmang emaw, tihthaihna hmang emaw, bumna hmang emaw,thiam taka hnehna hmang emawa thurochhiah siamtir chu, chu thurochhiah chu a nung lo ang.(4) Thurochhiah hriatpuitute chu kum tling leh hriatna hloh lo mi an ni tur a ni.(5) Thurochhiah siamtu leh thuhretute chuan thurochhiahah chuan an awm kim vek laiin an hming an ziak (‘sign’) vek tur a ni. Thurochhiah siamtu hian ziak a thiam loh chuan a kut zungpui a nem kai tur a ni.(6) Thurochhiah siamtu leh thuhretute chuan an ziak thiam lo a nih chuan a kutzungpui a nem kai tur a ni.(7) Thurochhiah changtu chuan a takin thurochhiah chu a chantir tur a ni a.Mahse, kum tling lo a nih chuna a ‘legal guardian’ (‘Court pawma a aiawh’)khan a thurochhiah chu a takin a chantir ang.(8) Thurochhiah siamtu thih atanga kum 5(nga) chhung ngeiin thurochhiah chu Court-ah a taka chantir tura hma lak a ni tur a ni. 30. Jurisdiction of the court (Court thuneihna):(1) Thurochhiah changtu awmna area chhunga Civil Court-in thu a nei ang.(2) Chu Civil Court chuan thurochhiaha sawi bungrua/thil chu khawi hmuna mi pawh ni se thu a nei ang.(3) Schedule IV anga Heirship Certificate pawh chu Civil Court chauhin a pe chhuak thei ang.(4) He dan anga thubuai eng pawh ching fel turin chu Civil Court chuan thuneihna a ang.   

Dan Zirna : Mizo Hnam Dan 2014

Dan Zirna : Mizo Hnam Dan 2014

  • 14/11/2025
  • JC

                          MIZO HNAM DAN 2014 (The Mizo, Marriage, Divorce & Inheritance of Property Act, 2014)He danin a huam :Mizo hnam eng pawhin an hmang thei ang. Moneitu chu Mizo a nihin a hman theih bawk. Lai, Mara, Chakma Autonomous District Council-ah chuan a huam lo ang. Ni 13.2.2015 atanga hman tur a ni (Section-1 & 2). Inneih chungchang :Inneihna chu Licenced Officer, tu pawh an Kohhranin inneihtir thei tura a ruat, Minister, Pastor, Reverend, Upa, Commissioned Officer, Tirhkoh, Upa-a thlan tawh phawt chuan a inneih thei. Inruk emaw tlan dun emaw fan emaw inluhkhung emaw hmanga inneihna hi a hnua he dan zawma inneihna neih leh kher a nih loh chuan inneihna tling a ni lo. An awmna Kohhranna kalphung leh dan anga a pawmte chauh lo chu tumahin nupui atan emaw pasal atan a nei thiang lo. Tupawh neih in ang, pawmlai nei mek emaw kum tling lo a inneihte hi inneihna tling a ni lo. Inneihna lehkha-ah Section 7 of The Mizo, Marriage, Divorce & Inheritance of Property Act, 2014 a inneihna tih ziak lan tur (Section 7-12). Inthen theih dan:He dan awm hnu emaw , a hma emaw pawha inneihna hi a pasal emaw a nupui emaw hian court-a dilna thehlutin a hnuaia chhan ziakte avanga inthen a dil chuan, an inneihna atanga inthenna court-in a pe thei ang (Section 13).1) A kawppui, a khin kha a uire chuan,2) Nupa inkawp rem thei tawh miah lo an nih chuan3) A kawppui, a khin khan, ani chu nunrawng taka khawih thin a, chumi vanga a bula awm reng chu a ngam loh chuan4) Inthen a dilna a thehluh ni atanga chhiar leta kum 3 aia tlem lo chhung tal a kawppui chuan inkai theih natna, phar natna emaw, natna na taka dang a veiin5) A kawppui chu kum 7 emaw a aia rei zawk emaw a chanchin hriat tawh loh a nih a, la dam se chuan hriat ngei awm tak a nih chuan6) Mo, a nupui kha, a lawi duh tlat lovin7) A kawppui chuan mipat/hmeichhiat a hmanpui duh tlat loha, nupa anga inpawlna a neihpui theih lohin8) Inthen a dilna thehluh hma kum hnih chhung zet kha a kawppui khan a lo tlan bosan chuan9) An pahniha inlungruala inthen an duh ve ve chuan.Court hmanga inthenna thu ngaihtuah chhung hi thla 6 aia rei a ni tur a ni lo. Naupang enkawltu :Court hian thubuaiah naupang ngaihtuah ngai thubuaia an tel vena a awm chuan naupang kawltu tur zawk chungchangah te, naupang lehkha zirna tur chungchang leh naupang enkawlna hrim hrimahte tha ber tura a ngaih angin thupek lailawk a siam thei ang. Ram dan dangte milin court chuan naupang kawltu tur chungchangah naupang tana a tha ber tur ngaihtuahin tu hnena awm tur pawhin court hian thuneihna a nei a ni. Naupang chu kum 3 aia naupang a nih chuan a nu hi court in naupang enkawltlak loh hulhual anga a ngaih loh chuan a nu hnenah a awm ngei tur a ni. (Section 17). (Chhunzawm tur)