Supreme Court Chuan Damlo Ngaihthah Doctorte Khinna Tur Dan leh Hrai Siam Tura PIL Thehluhah Sawrkar Insawifiah turin a Ti
- Dec 03, 2025
- JC
December ni 1,2025 (Thawhtanni) khan Supreme Court chuan damlo ngaihthah (medical negligence) doctor-te khinna tur dan leh hrai siam tura PIL thehluh chu ngaihtuahin sawrkar te chhanna siam turin thu a chhuah.
PIL hi Sameesksha Foundation thehluh niin, anni chuan thutlukna pawimawh tak Jacob Mathew Vs State of Punjab (2005) chu an sawi lang a. He thutluknaah hian Supreme court chuan Union leh State sawrkarte chu dan siam turin a lo hriattir tawh a. Nimahsela, kum 20 dawn liam hnuah pawh hmasawnna leh ruahmanna engmah a la awm lo a ti a.
Thubuai thehluttu chuan National Medical Commission (NMC) atanga RTI chhanna an dawng danin, heng dan hi siam mek a nih thu an sawi a. Foundation chuan dan siam hi tihkhawtlai a nih hian ram chhunga mihring nunna hlut a nih loh zia a tarlang a ni a ti.
A hnuaia tarlante hi Jacob Mathew thutluknaa sawi langte an ni :
Sorkar laipui, State sorkar leh Medical Council of India-te chu tanghovin , doctor-te’n damlo an ngaihthah (medical negligence) emaw fimkhur loa an puhna thubuai siam theihna tur dan leh hrai siam turin a ti a
Court hmaa doctor-in damlo a ngaihthahna finfiahna thehluh a nih loh chuan mimal complain chu lak tur a ni lo.
Doctor thubuai nei laka ro rel a nih hmain Investigating officer chuan sorkar doctor atangin ngaihdan chu a la hmasa tur a ni.
Damlo ngaihthaha doctor puh chu man nghal tur a ni lo a.Finfiahna lakkhawm emaw investigation kal zelna tur atan a tul chauhin man tur a ni . Chumi bakah Investigating Officer-in doctor chu dan kalphung pumpelha a hriat chuan a man thei bawk a ni.
Thubuai thehluttu chuan doctor hlang awmna committee inquiry report an ring thin avangin damlo ngaihthah thubuaite chu kalpui a har hle ati a. Damlo emaw an chhungte chuan police hnenah complain thehlut thin mah se, medical inquiry report hleih nei lo chu a awm thin loh avangin FIR register a ni ngai lo a. Chumi bakah chuan tiang thubuaia puh doctor an awm hian indemnity insurance ( doctor leh healthcare-a hnathawkte thubuai siamsak an niha humhimtu insurance) leh doctor leh doctor in tanna hian a chhanhim thin thu a sawi bawk. Hemi avang hian a hranpaa uluk taka enfiahna hi a awm ngailo a ti a ni.
Thubuai thehluttu-te chuan vawi tam tak Parliament-ah sawi lang thin mah se, Registered Medical Practitioner (RMP) laka thubuai reng reng chu Medical Council hmaah thehluh theih a nih thu an sawi zel a. National Medical Commission (NMC) Act 2019 atanga siam Professional Conduct, Etiquette leh Ethics Regulation, 2000 hnuaiah enfiahna an neih thin thu an sawi a.
Thubuai hian systemic buaina tam tak kidney racket-te (dan kalha mihring kal lei leh hralhna), diklo taka damdawi siamtu company leh doctor-te inzawmna, tul lo tak taka damlo surgery kaltlangpuite, damdawi ina hun rei tak indah te leh ventilator hman dikloh te a tarlang a. National Library of Medicine zirchhiannah chuan India ramah kum tin enkawlna ngaihthah thubuai maktaduai 5.2 a awm thin a ti a. Hei hi kum 2017-2022 a NCRB-in(National Crime Records Bureau) damlo ngaihthah avanga thihna 1019 thleng nen chuan a inang lo hle a ti a ni.
73rd Parliamentary Standing Committee Report on Health & Family Welfare-a “The Indian Medical Council (Amendment) Bill 2013” chu tarlangin , damlo ngaihthah thubuai te chu mi hrang hrang awm khawmna Expert Committee enfiah tur a ni a ti a.
Thubuai thehluttu chuan dik taka thubuaite kalpui a nih theih nan inquiry panel-ah hian damlo aiawhte, judge pension tawhte, IAS/IPS officer te, NHRC member-te, Senior Advocate-te, leh midangte chu telh turin a ti a. He thubuai hi kar li hnua ngaihtuah leh turin a ruat a ni (www.jclalnunsanga.in)
(He thubuai Sameeksha Foundation-A Crusade Against Medical Negligence Vs Union of India & Anr; WP(C) No.1080 of 2025 a ni a. Thubuai thehluttu tan hian AoR Devansh Srivastava a ding a ni).