Mimal (Civil) Case Kalpui Dan Tlangpui
- Nov 24, 2025
- JC
MIMAL (CIVIL CASE) KALPUI DAN
Civil case kan tih hian mimal tana buaina bik thubuai hrang hrang,pawisa ba inthinna te, ram leh ro thil inchuh buaina, fa inchuhna te, ram leh motor accident-a zangnadawmna te a ni ber a. Thubuai hlutna a zir zelin an khawih theih chin a in anglo a ni.
Civil Court Pathumte:
Mizoramah hian Civil Court Pathum a awm a, chungte chu:
1. Thubuai hlutna Rs,5,00,000/- hnuai lam chin khawihtu Civil Judge(Junior Division).
2. Rs.5,00,000/- chung lam buaina khawihtu Civil Judge(Senior Division) leh
3. A chunga court pahnihten thubuai hlutna Rs.10,00,000/- hnuai lama an rorelna an lungawu lo te khawihtu District/Addl District Judge te an ni.
Civil court-a thubuai thehluh dawn hian tihdan tur leh a kal hmang hrang hrang a awm ve a, civil case kalpui dan chu a tawi thei ang berin han sawi dawn ila.
1. Case Put Luh Dan(Filing): Inkhinna in tanna chu a tuartu in court-a inkhinna a thehluh atangin a ni a. A khinna a thehluh chu Court-in lo chhinchhiahin case number a lo pet hi a ni. Thubuai thehluh dawna hriat ngai awmte chu hengte hi a ni.
a. Thubuai thehluhna Court hming leh a awmzia ziah lan tur.
b. Thubuai thehluh chhan leh a tuartu/thubuai thehluttu leh a khin mekte chenna ziahlan tur.
c. Thubuai thehluttu emaw a khin mekte chu kumtlinglo leh chhia leh tha hriatna hmang theilo an nih chuan sawi lan bawk tur.
d. An buaina kha engtik hun atanga intan nge tih leh khawi hmunah nge thubuai a rawn chhuah tih ziah lan tur.
e. Thubuai theh luhna court chuan thubuai khawih theihna hmun awm court(Territorial Jurisdiction) leh thubuai a zira a hlutna (Pecuniary Jurisdiction) leh thubuai thehluha pawisa chawi ngai zat(Court fee) tarlan tur.
f. Thubuai pu luttu in court-a dil (relief claim) tarlan tur.
2. Thubuai Thehluh Ennaw(Amend) leh a Tira Hnawl Theihna (Reject): Court-a lehkha thehluh chu siamthat leh theih a nih bakah thubuai thehluh chu a tirah hnawl theih a ni a.Thubuai thehluh hnawl theihna hrang hrangte chu:
a. Thubuai intanna hun leh a hmun tarlan loh vangin
b. Thubuai thehluttuin a thil dil diklo lai court-in siamtha tura tih hnu pawha siamthat a nihloh vangin
c. Thubuai thehluttuin a thil dil chu dik mahse pawisa chawi ngai a pek loh avanga court-in siamtha tura a tih hnu pawha siamthat a nihloh vangin
d. Thubuai thehluh dan chu danin a phal lohin
3. Inkhinna Thu Hriattirna(Notice/Summons): Court chuan a lehlam (opposite party) hnenah khin a nih thu hriattirna a pe ang. Court-a inlan tur emaw chhanletna thehlut turin a ti bawk ang. Court-in vawi tamtak hriattirna a pek hnu pawha an kal duhloh chuan an telloin thutlukna a siam thei bawk a ni. Hemi hnuah hian mahni a court a kan thubuai beih let dank an hriat loh chuan ukil kan ruai tlangpui thin.
4. Channa Thehluh (Filing of Written Statement): A lehlamte chuan ziakin Court-ah thu an thehlut ve anga, tul an tih chuan thubuai thehluttu lak atang pawhin thil phut let (Counter Claim) an siam ve thei bawk. Civil case bikah chuan a lehlam te khan an aiawh ukil ruaiin court kal kherlo pawhin an ukil ten chhanna an thehluh sak thei bawk a ni.
5. Finfiahna Hmanga Inbeihna (Trial/Evidence Stage): Lehlam ten chhan letna an thehluh hnuah court chuan thubuai inchuhna tur lai mu ber (Framing of issues) a siam anga chumi hmang chuan thubuai thehluttu leh lehlam te khan finfiahna hmangin an in khing dawn a ni. Finfiahna hmanga inkhinna ah hian thubuai thehluttu khan a thuhretu (witness) te chu court-ah hruaiin lehlam ukil-in thu a zawtfiah anga chutiang bawkin lehlam khan a thuhretu (witness) te chu court-ah hruai vein thubuai pu luttu ukil-in thu a zawt fiah leh thin bawk.
6. Ziaka Thu Thehluh(Final/Written Argument): Thubuai thehluttu leh lehlam te thuhretu (witness) court-a an inlan zawh hnuah finfiahna hmanga court-a inkhinna kha an tana tha thei tur ang ve ve in ziakin court-ah an thehlut leh thin a ni. Court-in tul a tih chuan ziaka thu thehluh hnu hian tawngka a thubuai in chhan letna (Final Hearing) neih leh thin a ni bawk.
7. Thuremna/Thutlukna(Judgment & Decree): Finfiahna leh thuhretu te thusawi atang leh thubuai thehluttu leh lehlam ukil ten ziaka an tanchhan court-a thehluh te hmangin thubuai remtu (Judge) chuan uluk takin a ngaihtuah a, finfiahna hrang hrang atangin thuremna leh thutlukna a siam thin a ni.
8. Thuremna/ Thutlukna a lungawilo tan ennawn emaw court sang zawka zualko theihna (Review or Appeal): Judge thutluknaa lungawilo tan a thutlukna kha ennawn (Review) a dil theih a, chumi lo pawh court sang zawkah judge thutlukna a lungawiloh thu a thlen leh thei bawk a ni. Mizoramah chuan High Court-ah ni 90 chhungin an zualko tlangpui thin (www.jclalnunsanga.in).